AKTUALITET, 7 Korrik 2018, 14:44

Mbrojtja e Teatrit Kombëtar, media italiane: Lufta vetëm sapo ka nisur …

Mbrojtja e Teatrit Kombëtar, media italiane: Lufta vetëm sapo ka nisur

Protesta dhe zemërim në rritje, jo vetëm në botën e intelektualëve, por edhe në arenën politike. Kjo është ajo që prej muajsh po përshkon Tiranën, kryeqytetin shqiptar, i cili prej vitesh po ndryshon për  mirë, fytyrën e tij publike, me ndërtesa të rinovuara, gjelbërim dhe projektet të avangardës arkitekturore.

Keshtu e nis shkrimin media italiane, e cila i kushton kete artikull debatit shume te madh qe ka mberthyer se fundi vendin tone, ceshtjes se Teatrit Kombetar.

Por ka edhe disa por… Më e madhja mban emrin e Teatrit Kombëtar, vendosur në 1947 në zemrën e kryeqytetit, në një ndërtesë historike, projektuar në 1938 në stilin racionalist nga arkitekti italian Giulio Bertè, për të dhënë një fytyrë të re dhe monumentale në Tiranë.

E ndërtuar për të strehuar klubin Italo-Shqiptar dhe kinemanë “Savoia”, u transformua më vonë në teatrin më të rëndësishëm në vendin e shqiponjave.

Por Teatri – dhe trashëgimia e tij historike – mund të kenë një jetë të shkurtër. E denoncuan përsëri të enjten gjatë një proteste të organizuar përpara Parlamentit, dhjetëra aktivistëve, aktorë dhe intelektualë, të cilët i kanë bërë thirrje qeverisë për të ndalur planet për prishjen e godinës, duke mbajtur parulla në dorë me shënimin “teatri jemi ne” .

Aktivistët, e shohin njësoj si të hedhësh hi syve, projektin e zëvendësimit të teatrit të vjetër me një ndërtesë të re dhe shumë moderne, më të shtrenjtë dhe më të denjë për një kryeqytet evropian, të hartuar nga Bjarke Ingels. Për të ndërtuar teatrin e ri, qeveria do të përdorë formulën e “partneritetit publiko-privat”, në fakt “dhënien” e tokës për një kompani private vendase. Kompania që, në këmbim të ndërtimit të arenës së re, do të marrë lejen për të ngritur gjithashtu kulla deri në njëzet kate në zonë.

E gjithë kjo pasi të jetë shembur ndërtesa ekzistuese e Teatrit Kombëtar, tashmë në gjendje shumë të keqe, edhe për shkak të materialeve të përdorura në ndërtimin fillestar, duke përfshirë tashmë edhe “Populitin” -, për të cilin siguroi Ministria e Kulturës, Mirela Kumbaro. Siguri që kanë bindur vetëm disa, sigurisht jo mijëra njerëz që kanë nënshkruar një peticion kundër rrënimit të teatrit. Sigurisht as aktorin Bujar Asqeriu, i cili u citua nga Reuters duke thënë se qeveria duhet të “mendojë dy herë para se të shkatërrojë teatrin, kulturën dhe historinë tonë”.

Cështjen e bën me të komplikuar zbritja në shesh e opozitës së djathtë, e cila prej muajsh është në një kurs përplasjeje me qeverinë, përfshirë edhe protestat e ashpra në rrugë. Opozita ka marrë anën e mbrojtësit të teatrit, duke e akuzuar kryeministrin Rama se është “i babëzitur për para”, dhe do të “marrë posedimin e tokës publike për interesa të veta”, akuzoi lideri i Partisë Demokratike, Lulzim Basha.

Bëhet fjalë për një vjedhje që do të çojë në shkatërrimin e një ndërtese historike të “trashëgimisë kulturore”, ka thënë deputetja demokrate Albana Vokshi. Fjalë dhe thirrje që nuk e kanë ndalur maxhorancën ti japë dritë jeshile natën e së enjtes ligjit që do të shembë teatrin. Por lufta vetëm sapo ka filluar.

PANORAMA