TPZ.al është një media online e pavarur. Përpjekja jonë është të sjellim lajme, analiza dhe komente, në shërbim të interesit publik.
Një raketë e fuqishme ruse shpërtheu më pak se 900 metra larg reaktorëve të një termocentrali bërthamor ukrainas.
Kjo, sipas zyrtarëve ukrainas është një kujtesë se, pavarësisht pengesave në fushën e betejës, Rusia ende mund të kërcënojë me katastrofë në cilindo nga katër centralet bërthamore aktive të Ukrainës.
Sulmi ndodhi pranë termocentralit bërthamor të Ukrainës Jugore, rreth 160 milje në perëndim të një tjetër kompleksi bërthamor që ka qenë në qendër të shqetësimit global, termocentrali Zaporizhzhia.
Ndryshe nga uzina e Zaporizhzhia, e cila ndodhet në një fushë beteje aktive, zona e Ukrainës Jugore është larg nga luftimet e vijës së parë të frontit, dhe goditja e së hënës dukej se ilustron shtrirjen e gjatë të Rusisë dhe potencialin katastrofik të një sulmi të tillë.
Pamjet e kamerave të sigurisë treguan një top të madh zjarri që ndriçonte qiellin e natës mbi vend, dhe vala goditëse shpërtheu më shumë se 100 dritare në uzinën e Ukrainës Jugore.
Energoatom, kompania kombëtare e energjisë bërthamore e Ukrainës, tha se shpërthimi shkaktoi dëme të mëdha rreth një hidrocentrali pranë kompleksit, detyroi mbylljen e një prej njësive hidraulike të centralit dhe shkaktoi ndërprerje të pjesshme të energjisë në zonë.
Burimi i shpërthimit nuk mund të konfirmohej në mënyrë të pavarur, por sulmi i përshtatej një modeli të krijuar prej kohësh të Rusisë që sulmonte infrastrukturën kritike të Ukrainës, edhe kur ajo përbën një kërcënim serioz për civilët.
Rusia ka goditur sistemet energjetike në të cilat mbështeten civilët ukrainas me artileri, ka ngritur për pak kohë një bazë në zonën e përjashtimit të Çernobilit dhe ka pushtuar centralin Zaporizhzhia, stacionin më të madh bërthamor të Evropës, për muaj të tërë.
Tre reaktorët në uzinën e Ukrainës Jugore po funksiononin normalisht, thanë zyrtarët, dhe shkalla e dëmtimit dhe lloji i raketës janë ende duke u hetuar.
Komanda ushtarake e Ukrainës tha në një deklaratë se informacioni paraprak tregonte për një raketë lundrimi Iskander, me një rreze prej qindra miljesh – një nga armët në arsenalin e Rusisë që mund të arrijë çdo cep të Ukrainës.
Përpara se presidenti, Vladimir Putin, të dërgonte forcat e tij në Ukrainë në shkurt, centralet bërthamore prodhonin më shumë se gjysmën e energjisë elektrike të Ukrainës.
Kjo mbështetje e madhe ka ngritur frikën për ndërprerje të mëtejshme të energjisë gjatë dimrit dhe për kërcënimet ndaj centraleve bërthamore në të gjithë vendin.
“Nuk ka asnjë mënyrë tjetër për ta karakterizuar këtë përveç terrorizmit bërthamor”, tha Petro Kotin, kreu i Energoatom, për televizionin kombëtar ukrainas të hënën.
Ai tha se megjithëse ndërtesat e fortifikuara të betonit që strehojnë reaktorë bërthamorë janë ndërtuar për t’i bërë ballë një përplasjeje avioni, shpërthimi nga goditja gjatë natës do të kishte qenë mjaft i fuqishëm sa të kishte dëmtuar strukturat e kontrollit, nëse raketa do të kishte goditur më afër.
Sulmi më i rrezikshëm në një central bërthamor, thonë ekspertët, mund të mos jetë një goditje e drejtpërdrejtë në një reaktor të mbrojtur mirë, por ai që dëmton ose shkatërron infrastrukturën kritike shumë më të cenueshme, si sistemi i ftohjes, që e mban reaktorin të funksionojë në mënyrë të sigurt. Dështimi i sistemit të ftohjes mund të çojë në një shkrirje dhe një çlirim të madh rrezatimi.
Në shpërthimin e së hënës, më pak se 70 milje në veri të qytetit të Mykolaiv, nuk pati dëme në pajisjet thelbësore të sigurisë dhe uzina mbeti plotësisht funksionale.
Goditja pranë uzinës së Ukrainës Jugore, stacioni i dytë më i madh bërthamor i Ukrainës, pason shqetësimin prej muajsh për centralin më të madh të Zaporizhzhia-s në lindje.
